Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyıldan başlayarak devletin yıkılışına kadar devam eden ıslahat sürecinde birçok alanda yenilikler gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. İdarî, askerî, malî, hukukî ve sosyal sahalarda olduğu gibi eğitim ve kültür alanlarında da kendini gösteren bu ıslahatın ortak amacı, başlangıçta Osmanlı Devleti’ni eski gücüne kavuşturmak iken sonradan Batı medeniyetini yakalayabilme çabasına dönüşmüştür. Tanzimat yıllarından itibaren ilk, orta ve yüksek öğrenimde yeni okulların açılması hızlandırılmış; bu cümleden olarak Mekteb-i Sultânî, Mekteb-i Mülkiye, Dârülmuallimîn, Dârülmuallimât, meslek okulları ve idâdîler açılmış, Dârülfünûn denemeleri gerçekleştirilmiştir. II. Meşrutiyet dönemi, yeni okulların açılması ve okul sayılarının artırılmasının yanı sıra eğitim programları ve faaliyetlerinin yoğun olarak tartışıldığı bir dönem olmuştur. Çevirisini yaptığımız Mustafa Sâtı Bey’in “Lâyihalarım” adlı eseri de, bu dönemin eğitim hayatı, programları ve zihniyetini Dârülmuallimîn temelinde ele almaktadır. II. Meşrutiyet dönemi eğitim ıslahatı açısından oldukça önemli bir yere sahip olan bu eser, M. Sâtı Bey’in Osmanlı eğitim sistemindeki sorunlara dair tespitlerini ve bunlara dair çözüm önerilerini ihtiva etmektedir. Sâtı Bey, Dârülmuallimîn’deki müdürlük görevi esnasında Maârif Nezareti’ne sunmuş olduğu lâyıhaları derlemiş, bunu gazete ve dergilerde yazmış olduğu makalelerin özetleri ile de destekleyerek r. 1326’da (m. 1910-1911) “Lâyihalarım” adıyla kitap haline getirmiştir. Eserinde Osmanlı eğitim sistemindeki yapısal sorunları, öğretmenlik mesleğinin problemlerini, Avrupa’ya öğrenci gönderme meselesini, öğretmen yetiştirme alanındaki sorunları dile getirmekte ve tüm bu sorunlar üzerine, Avrupa eğitim sistemini de göz önünde bulundurarak, çözüm önerileri sunmaktadır. Bu çalışma Osmanlı Devleti’nin eğitim sistemi ve eğitim tarihi üzerine yapılacak olan çalışmalara bir kaynak olması amacıyla tarafımızdan Latin harflerine çevrilmiştir. Metnin çevirisinden önce yazar ve eser hakkında izahata da yer verilmiştir. Bu bölümlerde Sâtı Bey’in hayatı ana hatlarıyla okuyuculara sunulmuş ayrıca eserin içeriği hakkında kitabın özeti sayılabilecek bilgilere yer verilmiştir.